Deelvervoer als alternatief tijdens wegwerkzaamheden: mooie samenwerking met projectoverstijgend karakter
In 2024 is Amsterdam Bereikbaar gestart met een Mobiliteitsteam dat zich inzet voor het realiseren van projectoverstijgende mobiliteitsmaatregelen, met en voor projecten die hinder veroorzaken. Een van de maatregelen waar ze afgelopen zomer aan werkten was een pilot met deeltweewielers tijdens de werkzaamheden aan de A10 Zeeburgerbruggen, de A10 Coentunnel en de IJburglaan. We spraken Gaetano, één van de trekkers van het Mobiliteitsteam en projectleider van de pilot, over het succes.
Gedrag aanpassen tijdens verandermomenten
In een zoektocht naar passende mobiliteitsmaatregelen voor de werkzaamheden aan de A10 zocht het Mobiliteitsteam in het voorjaar samenwerking met bestaande gemeentelijke programma’s. Zo ontstond een match met Deelmobiliteit, dat de groei van deelvervoer in Amsterdam stimuleert door in te spelen op verandermomenten. ‘Interne of externe invloeden waardoor gewoontegedrag onderbroken wordt en je dus makkelijker van gedrag verandert, zoals verhuizingen en van baan wisselen. Maar ook wegwerkzaamheden, waardoor bijvoorbeeld je gebruikelijke route is afgesloten. Dat is het moment om eens een deelscooter uit te proberen.’ vertelt Gaetano. ‘Dankzij korte lijntjes tussen project, programma en aanbieders en het voordeel dat we echt een win-winsituatie creëerden voor alle betrokken partijen, konden we deze maatregel vrij vlekkeloos implementeren.’
Projectoverstijgende mobiliteitsmaatregel: deelvervoer
‘We kwamen gezamenlijk tot een kortingsactie voor deeltweewielers. De aanbieders hanteren met regelmaat zulke kortingen om gebruikers te motiveren een specifieke tweewieler sneller te gebruiken, bijvoorbeeld omdat deze fout gestald is of al relatief lang stilstaat.’ zegt Gaetano. In dit geval gaven de aanbieders de korting op een groot deel van de tweewielers in Amsterdam-Noord en IJburg. De rol van Gaetano was het verbinden van de A10-projecten van Rijkswaterstaat met het programma van de gemeente en de verschillende deelvervoeraanbieders. ‘Contact tussen de verschillende overheden is er altijd geweest, maar nog niet eerder op dit speelveld: wegenprojecten van Rijkswaterstaat die gebruik maken van de kennis en mogelijkheden van een programma bij de gemeente Amsterdam. Het was dan ook onze opdracht om hen in contact te brengen en het proces te borgen voor de toekomst.’ aldus Gaetano. Hij heeft gezamenlijk met de omgevingsmanager van Rijkswaterstaat, de beleidsadviseurs van de gemeente en de deelvervoeraanbieders de opzet gemaakt van de actie: van het bepalen van de locatie en de vormen van deelvervoer, tot en met de inhoud van de kortingsactie en de monitoring. ‘Superleuk om met zo’n bijzondere samenwerking een nieuwe maatregel neer te zetten.’
Opmerkelijke resultaten
De deelvervoeractie liep gelijktijdig met de werkzaamheden aan de A10 Coentunnel, A10 Zeeburgerbruggen en de IJburglaan. De twee belangrijkste autoverbindingen over het IJ en een van de twee toegangswegen naar IJburg waren tijdelijk versperd. Om reizigers in Amsterdam-Noord en IJburg te stimuleren om gedurende deze periode deelvervoer te pakken, kregen ze 7 weken lang flinke korting op het gebruik van deelscooters (50% korting) en deelfietsen (eerste 30 minuten gratis). ‘Voor de start van de deelvervoeractie was de deelfiets nog niet geïntroduceerd in Amsterdam-Noord. Tijdens deze actie heeft de deelfiets in Noord een grote groep nieuwe gebruikers gekregen, maar liefst 85%. Daarnaast is het gebruik van de deelscooter in Amsterdam-Noord en -IJburg gestegen’ vertelt Gaetano.
Vervolgstappen
De pilot is continu gemonitord om te bepalen wat de effecten zijn. Met deze onderzoeksgegevens gaat het Mobiliteitsteam op pad om andere projecten te informeren over de kansen van een dergelijke actie. Hopelijk resulteert dit erin dat infraprojecten deze maatregel vaker inzetten. ‘Niet zozeer omdat deze maatregel alle hinder beperkt, maar wel omdat het als onderdeel bijdraagt aan hinderbeperking en duurzame gedragsverandering.’ Op de vraag of de pilot een succes was zegt Gaetano: ‘In de eerste plaats al omdat we in zo’n samenwerking zijn uitgekomen tot een mooie actie. Daarnaast hebben we ook daadwerkelijk mooie resultaten geboekt. En we hebben degene die gebruik maakten van de kortingsactie de mogelijkheid geboden om de auto te laten staan.’
Mobiliteitsteam Amsterdam Bereikbaar helpt grote infraprojecten
Het Mobiliteitsteam staat er klaar voor om grote infraprojecten rondom Amsterdam te helpen met mobiliteitsmaatregelen. Voor 2025 zijn zij al samen met programma Deelmobiliteit in gesprek met verschillende projecten om drie deelvervoeracties uit te zetten. ‘We hebben meer wensen dan tijd, dus we maken keuzes waar we ons op kunnen focussen. Neem vooral contact op voor advies van het Mobiliteitsteam bij jouw infraproject of als je een vraag of opmerking hebt over deze actie. Dat kan via bereikbaar@amsterdam.nl'